در چند دهه اخير معماران و طراحان متوجه شدهاند كه بايستي تا حــد ممكــن نســبت بــه مردمي كه قرار است براي آنها طراحي شود، شناخت داشته باشند .اين امر نياز بـه تحقيــق در حوزه معماري را ضروري ميﻧﻤﺎﻳﺪ.
تحقيق راهي با ارزش است تا معمـار بتوانـد مســائل خـود را بـه ســؤال تبـديل كـرده و بـا يافتن جواب، طرحها و كار ﺣﺮﻓﻪاي خود را مستند نمايد.
ﻳﻚ حركت پايدار بيــن حقيقـت و هــنر توصــيفكننده كـار طـراح اســت و در ايـن ميـان طــراح ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ چگونگي احتياجات و خواسته هاي مردم را بداند و براي دانستن آن احتياج به تحقيــق و بررســي ميﺑﺎﺷــﺪ .تحقيــق در حقيقــت بــه معــني جســتجوكردن يــا بــه جســتجو پــرداختن و در اصطﻼح، كشف حقيقت ميﺑﺎﺷﺪ.
كارهاي تحقيقاتي بايستي با توجه به اهداف آن صورت پذيرد و شروع يك تقحيق ﺑﺴﺘﮕﻲ به ميزان آمادگي اوليه محقق دارد.
در اين ميان پاسخ به سؤالهايي همچون اهميت تحقيق ، منفعت گروهي و يا اجتماعي تحقيق و ميزان ارتباط آن بامردم از نكات مهم براي شروع يك تحقيق مناسب ميﺑﺎﺷﺪ.
براي شناخت تحقيق در معماري، دانستن موارد زير حائز اهميت است.
نظام اطﻼعاتي معماري
ارزيابي تحقيقات انجام شده
سؤال ﻣﻨﺎﺳﺐ
روش هاي تحقيق
ارزش ارزيابي
در نگارش اين كتاب سعي شده است تا پايان پاسخي مناسب بـه مــوارد ذكــر شــده داده
در اين فصل نویسنده به دو مرحله از مراحل تحقيق پرداخته، كه عبارتند از:
الف( كشف و انتخاب عنوان[1]
در اين مرحله هدف ، انتخاب يك عنوان براي تحقيق است و بطور كلي ميتوان موارد زير را در انتخاب موضوع تحقيقاتي مهم دانست:
عنون تحقيق بايستي در ارتباط با رشته تخصصي محقق باشد.
عنوان تحقيق نبايد از كارهاي انجام شده باشد.
انتخاب عنوان بايد با هدف پروژه همخواني داشته باشد.
از لحاظ تحقيقاتي در اولويت باشد و يا مشكلي را بخواهدحل نمايد.

عنوان پروژه بايد خﻼصه بوده و در قالب هشتاد حرف بيشتر ﻧﺒﺎﺷﺪ.
در ادامه بحث، نويسنده به ارتباط موضـوع بـا منـابع مـالي و اعتبــاري، بررســي محــدوده و مرور كردن عناوين مختلف تحقيق ميپردازد.
ب( نوشتن طـرح پيشنهادي[2]
ﻳﻚ طرح پيشنهادي تحقيقاتي به عنوان مبنايي است تا محقق بتواند توان تحقيقاتي خــود را بصورت سؤالهاي علمي درآورده و بر مبناي توانايي خود، روش پاسخ دادن را به صورت علمــي ارائه دهد .محقق براي نوشتن طرح پيشنهادي بايستي چهار چوب و قالب طرح پيشنهادي را ﺑــﺎ دقت ﻻزم مبذول دارد و طرح بايستي بر مبناي خواستههاي مركزي كه قرار است طرح براي آنها ارسال شود، نوشته گردد.
فصل دوم : روشهاي نمونه گيري و جمع آوري اطﻼعات
در ايــن فصــل مرحلــه ســوم تحقيــق يعــني جمــعآوري اطﻼعــات توضــيح داده مي شــود . اطﻼعــاتي كـه درايــن فصــل معرفــي مي شــود، بــراي شــناخت طـراح از موقعيـت و خواســتههاي كارفرمــا و اســتفادهكنندگان از پــروژه مي ﺑﺎﺷــﺪ . ﺟﻤــﻊآوري اطﻼعــات داراي روشــهاي مختلــف ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در اين فصل، پنج روش از روشهاي جمع آوري اطﻼعات بيان شده است.
از آنجا كه در بيشتر مواقع تعداد مردمي كه بايستي از آنها اطﻼعات جمـعآوري شـود زياد ﻣﻲباشند، بايســتي درصـدي از مــردم بــراي ايــن كــار انتخــاب شــوند كــه بــه آنهــا نمونه تحقيــق ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ . قبل از آنكه به انواع روشهاي جمعآوري اطﻼعات پرداخته شود، به اختصار بــه ﺗﺸــﺮﯾﺢ روشهاي نمونهگيري درجامعه می پردازیم.
جامعه و نمونه آماري[3]


ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري
1. جـامعه آماري
جامعه آماري عبارتند از مجموعهاي ازواحدها كه حداقل داراي يك وجـه اشــتراك ﺑﺎﺷـﺪ .در اين ميان ذكر شده است كه جمعيت جوامع به دو گونه تقسيم ﻣﻲگردد:
الف (جوامـع مشــابه يــا همگــن بــه جوامعـي گفتـه ميشـود كــه همـه اعضـاي آن داراي خصوصيات مشابه باشند.
ب( جوامع متفاوت يا غير همگن بــه جوامعـي گفتــه ميشـود كــه تنــوع خصوصــياتي در آن وجود داشته ﺑﺎﺷﺪ.
ﻧﻤﻮﻧﻪگيري از جامعه آماري به عنوان يك ابزار تحقيقي مورداستفاده قرارمی گيرد و عبـارت است از انتخاب تعدادي مشخص از واحدهاي جامعه با استفاده از يكي از روشــهای نمونـهگيري كه واحد نمونه ناميده ميشود.
در ادامــه بحــث نويســنده بــه انــواع نمونــهگيري اشــاره مي كنــد و آن را بــه دو گــروه عمــده تقسيم ﻣﻲ كند كه به اختصاربه آنها اشاره ميشود. الف( ﻧﻤﻮﻧــﻪگيري احتمـالي كــه شــانس انتخـاب شــدن بـراي همـه اعضــاي جامعــه تقريبـاً يكسان است و احتمال هر يك از اعضا بيش از صفر است.
ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري احتمالي داراي چهار روش به شرح زير است:

ﻧﻤﻮﻧﻪگيري تصادفي ساده
ساده ترين روش نمونه گيري اسـت كــه باتهيـه ليســت از افـراد، كدبنــدي يــا شــماره گذاري ليست و انتخاب نمونهها به صورت دستي و انتخاب اعداد به صـورت تصـادفي، فـرد مــورد نظـر را انتخاب ميﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.
ﻧﻤﻮﻧﻪگيري تصادفي سيستماتيك

اين روش، همانند روش ﻧﻤﻮﻧﻪگيري تصادفي است .با اين تفــاوت كــه عــدد فاصــله انتخــاب نمونه، از فرمول ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲآيد كه N برابر با تعداد افراد جامعه وdبرابرباعددفاصله وnبرابربا تعداد نمونه است.دراین روش تعيين نمونه باسرعت بيشتر، هزينه كمتر و احتمــال انتخــاب يكســان تــر انجام ميشود.

ﻧﻤﻮﻧﻪگيري مطبق

در اين روش نمونهگيري، افرادي كه به نحوي با پروژه ارتباط دارند را به چند گــروه تقسـيم ﻣﻲكنند و از هر گروه نمونه هايي راانتخاب ميﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري خوشهاي
اين نوع نمونهگيري به دو نوع، يك مرحلهاي و چند مرحلـه اي تقسـيم مي شـود .در روش ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري خوشهاي، فرد در آخرين خوشه قرار ميگيرد و انتخاب چند گروه از بين آنها بــه روش تصادفي ساده صورت ﻣﻲگيرد.
ب( ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري غير احتمالي، در اين نوع نمونهگيري همـه افــراد جامعـه، شــانس يكسـان براي انتخاب شدن را ندارند و ممكن اسـت افــرادي باشــند كـه احتمــال انتخـاب شدنشـان صـفر ﺑﺎﺷﺪ.
ﻧﻤﻮﻧﻪگيري غير احتمالي داراي چهار روش به شرح زير است:
 ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري اتفاقي، كه نمونهها بطور اتفاقي انتخاب شده و بيشتر شبيه كار خبرنگاران است كه درجامعه بطور اتفاقي نمونه را انتخاب ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
 ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري سهميه اي، مانند نمونهگيري اتفاقي است ولي براي هر گروه سهيمه انتخاب شده است.
 ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري هدفمند، حجم و نوع نمونه از گروههاي مختلف و بر مبناي هدف تحقيق انتخاب ميﺷﻮﻧﺪ.
 ﻧﻤﻮﻧﻪ گيري تركيبي، اين روش نمونهگيري، تركيبي از روش هاي احتمالي و غير احتمالي مي باشد كه در اصل به عنوان نمونهگيري غير احتمالي است.
روش هاي جمـعآوري اطﻼعـات[4]
مردم دوســت دارنــد در طراحــي خانــه، پــارك، خيابـان و شــهر خودشــان نظــر بدهنـد، آنهـا دوست ندارند فقط يك نظارهگر و مصرف كننده باشند.[5]
براي اينكه جمعآوري اطﻼعات بتواند به خوبي انجام پذيرد، تــدابيري بايسـتي مـدنظر قـرار گيرد كه ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
طراح بايستي گروههاي مهم تأثير گذار در منطقه را شناسايي كند.
نتيجه جمعآوري اطﻼعات بايستي ايــن باشــد كــه موقعيــت كنونــي ونيازهـاي آينــده پــروژه مشخص شود.
محدوده كار پژوهش بايستي به خوبي تشخيص داده شود.
هر تحقيقي در معرض انجــام اشــتباه ميباشـد، چنانکــه هـر انــدازه گيري داراي يـك درجــه
خطاي خاصي است، طراح نيز بايستي از منبع خطا آگاهي داشته باشــد تـا خـود را بــراي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آن آماده نمايد.

در بيــن افــراد و گروههــا افــراد خاصــي ماننــد معلــولين زنــدگي ميكننــد كــه درجمــع آوري اطﻼعات نبايد آنها را از قلم انداخت يا گمرنگ كرد.
الف( جمع آوری اطﻼعات ازطریق مشاهده[6]
روش مشاهده،روش مناسبی است تادادهای بــاارزش ازموقعيــت پــروژه کارفرماواســتفاده کنندگان ازپروژه فراهم گردد.
درروش مشـــاهده طـــراح فعاليتهــای اســتفاده کننــدگان، محيــط اطــراف پــروژه ومــوارد دیگررامشاهده ميکند.
دراین روش ميتوان ازوسـایل ﺛﺒــﺖ مشــاهدات ازجملـه، یادداشـت بـرداری، عکــس بــرداری وفيلمبرداری استفاده کرد.
درجمع آوری اطﻼعات از طریق مشاهده توجه ودرک صحيح بسيار مهم است.
ﯾﮏ محقق می بایستی درامرمشاهده مواردزیر را رعایت نماید. 01 ﻣﺤﻘﻖ بایدصداقت راپيشه نماید. 02 ﻣﺤﻘﻖ باید ازنفوذعقایدخودش خودداری کند. 03 ﻣﺤﻘﻖ بایدنقش مستقل داشته باشد. 04 یادداشت برداری مناسب درکارمشاهده ضروری است ودراین ميان عواملی همچون تمایﻼت محقق، زیرکی وهوشياری محقق،عوامل محيطی در مشاهده اطﻼعات وزمينه ﻗﺒﻠــﯽ ﻣﺤﻘــﻖ نســبت بــه موضــوع واهــداف تحقيــق بســيارنقش موثــری رادرجمــع آوری اطﻼعات ازطریق مشاهده ایفاء ميکند.


ب (جمع آوری اطﻼعات ازطریق مصاحبه[7]
مصاحبه، فن باارزشی است که درتحقيق خصوصا درمسائل معماری وطراحی مفيداست.باروش مصــاحبه ميتــوان اطﻼعــات زیــادی درخصــوص تجــارب موضــوعی افــراد مثــل نظریــات، نگرانيهــا، احساسات وارزشهای موردتوجه استفاده کنندگان ازپروژه را فراهم کرد.
درایـــن روش طـــراح باتشـــریک مســـاعی وتوافـــق بااســـتفاده کننـــدگان ميتوانداعتمادآنهارابـــه خودبيشترنماید.
هدف ازمصاحبه پرسيدن سوالهائی است که مردم راتهييج کند تــا اطﻼعـات مفيـد دراختيــارطراح بگذارد.سوالها هم بایستی برای پروژه مهم باشند وهم افراد شرکت کننده آن را مفيد بدانند.
مناسبترين شيوه براي مصاحبه، مصاحبه غير رسمي، بصورت محاوره و گفتگو است.
از عوامل مؤثر بر اعتبار مصاحبه ﻣﻲتوان به موارد زير اشاره كرد: 01 .داشتن زبان مشترك بين مصاحبه كننده و مصاحبه شونده 02 .آرام و مناسب بودن محيط مصاحبه 03 . انعطافپذيري مصاحبه شونده 04 عدم ارائه خط مش به پاسخهاي مصاحبه شونده. در ادامه بحث نويسنده نمونهاي از يك مصاحبه با مــردم را بـراي وضــوح مطالــب خـود بيــان كرده است.
در زمــاني كــه تعــداد افــراد زيــاد باشــند نميتــوان اطﻼعــات مناســب را از روش مصــاحبه و جلســات بررســي و گردهمــايي گروهــي بدســت آورد .در ايــن زمــان روش پرسشــنامه مناســب ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .هر چند كه پرسشنامه بسيار استفاده ميشود ولي ميزان اعتماد به آن بسيار كمتــر از روش مصاحبه است.
موفقيت يك پرسشنامه به سؤال هايي كه در آن به كار مــي رود، بسـتگي دارد و ﺑﺎﻳﺴــﺘﻲ در ابتدا مردم را نسبت به پروژه عﻼقمند كرد تا به پرسشنامه بهتر پاسخ دهند.
سؤالهاي پرسشنامه بايستي طوري باشد كه بتوان به اطﻼعات بدست آمده ازآن، تكيـه كرد و نتيجه پرسشنامه نشاندهنده همكاري مردم باشد.
مطــالبي همچــون، ترتيــب ســؤالها، راحــتي پاســخگوئي، رابطــه منطقــي بيــن ســؤال ها، جلوگيري از بكارگيري اصطﻼحات نامأنوس و هماهنگ بودن سؤال ها بـا خصوصـيات ﭘﺎﺳـﺦدهنده ﻣﻲتواند در تنظيم يك پرسشنامه مؤثر باشد.
سؤال ها در پرسشنامه ميتوان به دو صورت باز يا بسته باشد.
در سؤال باز بـه پاسـخگو اجــازه داده ميشـود كــه عقايــد خــود را بنويســد ودرصـورتی کـه ســؤال بســته شــامل تعــدادي ســؤال اســت كــه پاســخگو فقــط نظــر خــود را بــا عﻼمــت زدن در ﭘﺎﺳﺦﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
د ( ﺟﻤﻊ آوري اطﻼعات از طريق سيستم هاي اطﻼعرساني[9]
در بسياري موارد، ﻻزم است از اطﻼعــاتي كـه بــه نحـوي وجــود دارنــد اســتفاده كـرد، ايــن اطﻼعات راميتوان از طريــق كتــاب )ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧـﻪ( ، پروندهها و اسـناد و مــدارك سـازمان ها و ادارات، ﺷﺒﻜﻪ هاي اطﻼع رساني رايانــهاي )اينترنـت ( و پروژههــاي مشــابه كــار شــده قبلـي و ...ﺑﺪﺳــﺖ آورد.